Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych

Zgodnie z treścią art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 28 października 2002r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary, podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności za czyn zabroniony, którym jest zachowanie osoby fizycznej działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego, za zgodą lub wiedzą osoby, o której mowa w pkt 1, tj. osoby fizycznej działającej w imieniu lub interesie podmiotu zbiorowego w ramach uprawnienia lub obowiązku do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania kontroli wewnętrznej albo przekroczeniu tego uprawnienia lub niedopełnieniu tego obowiązku.„(...) Jeżeli by natomiast uznać, że pełnomocnicy (prokurenci) są kategorią osób, o których mowa w pkt 3 [art. 3], to wówczas podstawą przypisania odpowiedzialności podmiotowi zbiorowemu będzie wina w wyborze pełnomocnika (prokurenta) albo w nadzorze nad tą osobą. Taka konstrukcja niewątpliwie wydaje się bardziej odpowiednia dla rozważania odpowiedzialności podmiotu zbiorowego za działania jego pełnomocników (prokurentów). Bartosiewicz Adam artykuł PPH.2004.2.38 Przesłanki odpowiedzialności podmiotu zbiorowego - aspekty praktyczne. Teza nr 42121/1.Zgodnie zaś z art. 4 ustawy, podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności, jeżeli fakt popełnienia czynu zabronionego, wymienionego w art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy, przez osobę, o której mowa w art. 3 pkt 3 ustawy, został potwierdzony prawomocnym wyrokiem skazującym tę osobę, wyrokiem warunkowo umarzającym wobec niej postępowanie karne albo postępowanie w sprawie o przestępstwo skarbowe, orzeczeniem o udzieleniu tej osobie zwolnienia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności albo orzeczeniem sądu o umorzeniu przeciwko niej postępowania z powodu okoliczności wyłączającej ukaranie sprawcy.Stosownie do treści art. 5 Ustawy, podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności, jeżeli do popełnienia czynu zabronionego doszło w następstwie co najmniej braku należytej staranności w wyborze osoby fizycznej, o której mowa w art. 3 pkt 2 lub 3, lub co najmniej braku należytego nadzoru nad tą osobą - ze strony organu lub przedstawiciela podmiotu zbiorowego.Należy przy tym powołać także postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 2009r. (IV KK 427/08): „Przepis art. 5 ustawy z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (Dz.U. Nr 179, poz. 1661 ze zm.), w brzmieniu ustalonym ustawą nowelizującą z dnia 28 lipca 2005 r. (Dz.U. Nr 180, poz. 1492) w sposób zupełnie jednoznaczny przesłankę zawinienia podmiotu zbiorowego ustanawia jedynie w stosunku do osób wymienionych w art. 3 pkt 2 i 3 tej ustawy, poprzez wskazanie na winę w wyborze bądź nadzorze. Pominięcie w tym przepisie przesłanki własnej odpowiedzialności podmiotu zbiorowego za czyny osób wskazanych w art. 3 pkt 1, przy nie wprowadzeniu jakichkolwiek innych zasad odpowiedzialności podmiotu za działania osób nim zarządzających, spowodowało brak możliwości pociągnięcia podmiotu zbiorowego do odpowiedzialności za czyny zabronione tej kategorii osób.II Ks 11/09 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Głogowie z 2010-03-12